Skip to content 
Kaizen to jedno z podstawowych narzędzi Lean Manufacturing. W dokładnym tłumaczeniu japońskich słów Kai i Zen to “dobra zmiana”. Ale nie taka o której czasami mówi się w Polsce. Filozofia Kaizen to założenie ciągłego doskonalenia, dążenia do bycia coraz lepszym. Jej założenia można z powodzeniem stosować nie tylko w biznesie, ale także w życiu prywatnym. Co tak naprawdę oznacza: ciągłe doskonalenie? Legendarne wręcz zasady Kaizen to pewnego rodzaju checklista. Jak po sznurku prowadzi ona przez świat kultury Kaizen. Czy zatem potrzebni są konsultanci/trenerzy, skoro wszystko jest zapisane? Dlaczego klienci wciąż korzystają z ich usług?
Pierwsza z 10 zasad Kaizen: „problemy tworzą możliwości”, czyli jak pomknąć Route 66
Klienci przychodzą do konsultantów ponieważ mają problemy “nie do rozwiązania”. Faktycznie, nie poradzą sobie z ich rozwiązaniem sami. Wszakże patrzą na te problemy jak na coś co utrudnia im życie. A przecież problemy stwarzają możliwości! O co tutaj tak naprawdę chodzi? Można powiedzieć, że tylko i wyłącznie o świadomość istnienia problemu. Ta świadomość daje nam możliwość doskonalenia. Możliwość zmiany obecnej sytuacji na lepszą.
Na przykład załóżmy, że nie potrafisz jeździć samochodem. Masz problem. Rzecz jasna możesz się przemieszczać rowerem, na piechotę, czy komunikacją publiczną itd. Tylko co jeśli masz daleko i nie chcesz korzystać z komunikacji zbiorowej? Albo rozpocznie się remont torowiska na Twoje osiedle? Natomiast jeśli chcesz jeździć samochodem to musisz ten problem rozwiązać. W związku z powyższym, pojawia się konieczność wyposażenia się w prawo jazdy. Czyli problem uświadomiony stworzył konieczność pracy nad sobą. Można więc wysunąć ogólny wniosek, że problemy tworzą możliwości. Mogąc prowadzić auto znacząco poprawiasz swoją jakość życia, mobilność i niezależność. Możesz pomknąć Route 66 i nikt i nic Cię nie zatrzyma. Innymi słowy: pierwsza z zasad Kaizen działa.
Po drugie: „pytaj 5 razy dlaczego” - czyli dlaczego dziecięca ciekawość może być niesamowicie skuteczna
Każdy kto rozmawiał z kilkuletnim dzieckiem wie dlaczego „dlaczego” jest tak ważne. To bezwzględne i nie tolerujące sprzeciwu słowo – zwłaszcza w wydaniu wymagającego małolata. Jest bardzo proste ale zabójczo skuteczne. Rozbijmy problem spóźnienia do pracy.
Możliwe rozwiązania do przetestowania:
- wprowadzę inną sekwencję porannego rozruchu w domu
- ustalę wcześniejszą godzinę pobudki
- ustalę wcześniejszą godzinę pobudki
… życie pokaże, które działanie będzie najlepsze. Inaczej mówiąc: szukamy źródła problemu, bo jego rozwiązanie doprowadzi do sukcesu.
Po trzecie: szalone pomysły na wagę złota
Trzecia z 10 zasad Kaizen brzmi: “Bierz pomysły od wszystkich”. Dlaczego od wszystkich? Każdy ma inną percepcję. Ludzie którzy żyją z problemem często nie dostrzegają możliwości jego rozwiązania. W efekcie przyzwyczajają się do niego. Wręcz nie potrafiliby bez niego żyć. Dlatego warto zaprosić do tworzenia pomysłów osoby zupełnie nie zaangażowane w proces lub ledwo go znające. Obca osoba być może rzuci nowe światło na problem. I ten jeden, zdawałoby się szalony („niekompetentny”?), pomysł okaże się pomocny w wyszukaniu docelowego rozwiązania.
Czwarta zasada: „myśl nad rozwiązaniami możliwymi do wdrożenia”, czyli sięgamy nieba a nie kosmosu
Nie szukaj pomysłów trudnych, złożonych, skomplikowanych. Na przykład: „Aby przedostać się na wakacje nad morzem muszę zrobić prawo jazdy, kupić samochód i nauczyć się porządnie jeździć. I wtedy pojedziemy z rodziną na wakacje”. Przecież dużo prostszym, tańszym, wygodniejszym rozwiązaniem jest kupić bilet na pociąg. To jest proste, możliwe do wdrożenia, rozwiązanie! Bez straty czasu, pieniędzy i zbędnego stresu. Zacznijmy od rzeczy małych. Czasami przełożenie jednego malutkiego klocka z misternej układance sprawia, że problem się rozwiązuje. Działaj intuicyjnie.
Piąta zasada Kaizen: „odrzucaj ustalony stan rzeczy”
Innymi słowy: jeżeli chcesz cokolwiek zmienić i poprawić proces – testuj stan który obecnie masz. Dzięki temu możesz zwiększyć wydajność, mieć wygodniejsze i lepsze jakościowo życie. Jeśli tego nie zrobisz – nie dajesz szansy aby cokolwiek się zmieniło. Tylko kontestując status quo wywołasz potrzebę zmiany. Bez tego kroku nie zdobędziesz motywacji do poprawy „bo przecież jest ci dobrze”. Gdyby Nicolas-Joseph Cugnot stwierdził, że w sumie pojazdy konne dają radę, nie skonstruowałby pierwszego pojazdu z napędem parowym. Być może do teraz może jeździlibyśmy konno..
Po szóste: „wymówki, że czegoś nie da się zrobić są zbędne”
Często wydaje nam się, że są rzeczy niemożliwe. Na przykład: ”Nie mogę nauczyć się języka obcego”. Mówią tak m.in. pasywnie zsocjalizowane dzieci oraz pracownicy firm, którzy od lat tkwią w swoich (wygodnych…) nawykach. Mówią, że niemożliwa jest zmiana sposobu wykonywania tej czynności. Prawda jest jednak taka, że to co niemożliwe wczoraj – dzisiaj jest normą. A to co niemożliwe dzisiaj – jutro będzie normą. Jeśli tylko bardzo będziemy tego chcieli i zorganizujemy czynności wzdłuż strumienia wartości to tak się stanie. Jak się zjada słonia? W kawałkach! To czy osiągniemy cel takim, jakim jawi się on nam tu i teraz nie jest przesądzone. Natomiast możemy nabrać innej perspektywy. Mogą zmienić się okoliczności, możemy dysponować innymi narzędziami, wiedzą. Lub pomocą. I się da 🙂
Po siódme: „wybieraj proste rozwiązania”, czyli niezastąpiona trytytka czasami wystarczy
Ósma z 10 zasad Kaizen: „spryt jest ważniejszy niż pieniądze”
Zapewne intuicyjnie wiemy o co chodzi. Nie jest sztuką wydanie wielkiej ilości pieniędzy na zupełnie nowy, czasami przewymiarowany sprzęt. Nie jest sztuką kupno zbyt zaawansowanych narzędzi. Jak choćby oprogramowania, którego potencjał spożytkujemy tylko w 10%. Zasada ta mówi nam, abyśmy zastanowili się zawsze nad tym, co możemy zrobić przy użyciu zasobów, które posiadamy. Bez extra wydatków. Tak jak już wspomniałem, czasami przełożenie jednego malutkiego elementu może sprawić, że jest wystarczająco dobrze. A wtedy dalsze kosztowne kroki nie będą potrzebne. Sprytnie.
Po dziewiąte według 10 zasad Kaizen: „pomyłki koryguj na bieżąco”, czyli grosz do grosza a będzie.. Góra metalu?
Nie powinniśmy czekać, tworzyć list, zestawień informacji i nagle, po 3 miesiącach, zadziałać natychmiast. Jeśli nasz pracownik popełnia błędy, powinniśmy na bieżąco je korygować. Jeśli będziemy przez miesiąc zbierać i nagle wyskoczymy z teczką kwitów, załamie się. Albo zdenerwuje. Na pewno zniechęci. A do tego czasu być może 1000 razy popełni ten sam błąd i zamiast 5 elementów do wycofania będziemy mieli całą partię. Co przyniesie ogromne koszty. Zarówno przy zarządzaniu ludźmi jak i przy doskonaleniu procesów działać należy natychmiast. Korygować błędy tu i teraz. Póki są małe, póki nie urosną i nie zaczną być kosztowne.
Ostatnia zasada Kaizen: „ulepszanie to niekończąca się historia”
Doskonalenie nie ma końca. Jest przygodą, która nigdy nie ustaje. Czasami zwalnia aby złapać oddech i obrać najlepszy kierunek. Jak rzeka szukająca najlepszych możliwych wyżłobień terenu. Jeżeli proces wydaje się pogarszać- jest to wynikiem zaniedbania w jednym z podprocesów. Może być tak, że złe produkty powstają mimo że mamy najlepsze surowce i technologię. Jednak nie dbamy wystarczająco dobrze budowanie wysokich kompetencji operatorów. W rezultacie całość wygląda gorzej. Jednak nie dla wszystkich – operatorzy realizują swoje cele. Pracują, zarabiają, nikt ich zbytnio nie dociska. Da się żyć. Tylko wychodzi jak zwykle. Jeśli Ty, Twój proces i Twoi ludzie nie będziecie „na bieżąco” doskonalić siebie, po prostu zostaniecie z tyłu. Trzeba działać i reagować. Tu i teraz.
Powyżej przedstawiłem w skrócie listę 10 zasad Kaizen, prowadzącą przez świat doskonalenia LEAN. Jak po sznurku! Jak widać, taka (check) lista istnieje. Do dzieła więc, dacie radę! A jak nie dacie – to poszukajcie kogoś z kim razem powiecie – jednak TAK!
Zapraszamy do zapoznania się z naszą ofertą szkoleń do Kuźni Produktywności!
